Μπλε αλώνι, η 7η μας συνάντηση / Πλάτωνας - Μικρός απολογισμός

Μια γενική εισαγωγή στη φιλοσοφία του Πλάτωνα επιχειρήσαμε να κάνουμε στο μπλε αλώνι μέσα από την ενασχόληση μας  με κείμενα, ομιλίες, αναλύσεις γύρω από τον Πλάτωνα. Η 7η συνάντηση μας, την 1η Απριλίου, ήταν η πιο διαλογική, μια ζωντανή κουβέντα επάνω σε θέματα διαχρονικά και σημαντικά σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. 

Συναντηθήκαμε και πάλι στην φιλόξενη βιβλιοθήκη του Goethe-Institut. Στοιχεία για όσες και όσους ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για αυτήν: ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ GOETHE. 

Μπορεί ο καιρός να μην επέτρεψε να κάνουμε την συνάντηση υπαιθρίως, αλλά η αυλή του Ινστιτούτου μας κράτησε περίπου για μισή ώρα έξω, κάνοντας προφανές το πόσο διψάμε για Άνοιξη!

Ας περάσουμε στον Πλάτωνα, υπενθυμίζοντας πρώτα το υλικό ανάγνωσης και ακρόασης: ΠΛΑΤΩΝΑΣ - ΜΠΛΕ ΑΛΩΝΙ. Να επισημαίνουμε την σπουδαία ευκαιρία που μας δίνει ο Βασίλης Κάλφας να προσεγγίσουμε τον Πλάτωνα: ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ από το  Κέντρο Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων Mathesis. Για μια γενική εικόνα θα βρούμε υλικό στην εκπομπή: ΠΛΑΤΩΝ - ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ – ΣΚΑΪ.  Συνοπτικά: Βασικά στοιχεία.

Επίσης, ενδιαφέροντα θέματα βρίσκουμε στο έντυπο: Σωκράτης & Διαλεκτική. Η διαχρονικότητα του φιλοσοφείν, καρπός της ομώνυμης επιστημονικής ημερίδας που πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του ΟΠΑΝΔΑ, για την Παγκόσμια Ημέρα Φιλοσοφίας 2019. Eνδιαφέρον είναι και το άρθρο: Αριστοτέλης & Πλάτων: Οι Ρίζες της Ψυχολογίας και ιδού μια σχετική εκδήλωση:  Ο Πλάτων και τα πάθη της ψυχής.

Βιογραφικά στοιχεία για τον Πλάτωνα θα βρούμε στο εκπαιδευτικό υλικό: Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ και στο άρθρο: Ο ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ, ενώ περί των ιδεών του βρίσκουμε μια ευσύνοπτη παρουσίαση στο βίντεο TedEd: ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ (ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΣ) ΠΛΑΤΩΝΙΚΕΣ ΙΔΕΕΣ – WISECRACK, καθώς και στην εκπομπή της ΕΡΤ3:"ANIMATED...ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ". Έχουμε βέβαια πάντα στο νου μας το λεγόμενο «σωκρατικό πρόβλημα», τα όρια μεταξύ σωκρατικής και πλατωνικής φιλοσοφίας είναι δυσδιάκριτα: ΣΩΚΡΑΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Τις ιδέες του Πλάτωνα τις ψηλαφούμε και μέσα από το «Πλάτωνος ορισμοί: Μικρό ανθολόγιο περί ρητορείας». (Για να έχετε πρόσβαση κάνετε downdoad με κλικ στο εικονίδιο που γραφεί PDF). Αντιγράφω ενδεικτικά μερικά λήμματα:
Μεσημβρία: η ώρα που οι σκιές των σωμάτων είναι οι μικρότερες.
Σοφιστής: έμμισθος κυνηγός πλούσιων και διακεκριμένων νέων.
Ψυχή: αυτό που κινεί τον εαυτό του* αιτία της ζωτικής κίνησης των ζωντανών όντων.

Απαραίτητες είναι και λίγες πληροφορίες για την «Ακαδημία Πλάτωνος»: Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών. Αλήθεια, γνωρίζατε ότι: στην Ακαδημία του Πλάτωνα φοιτούσαν και γυναίκες;

Πρόσφατα νέα σχετικά με αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το νέο αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας στην Ακαδημία βρίσκουμε εδώ: ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ    

Ο πρώτος  άξονας  για την συζήτηση μας αποτέλεσε ο πλατωνικός μύθος της «Αλληγορίας της Σπηλιάς", που βρίσκεται στο 7ο βιβλίο της «Πολιτείας» του Πλάτωνα. Εδώ ο καθηγητής Άλεξ Τζέντερ δίνει μια πρώτη προσέγγιση: Η Αλληγορία του Σπηλαίου του Πλάτωνα - Άλεξ Τζέντλερ (επιλέξετε τους ελληνικούς υπότιτλους στο σημείο που βλέπετε το γρανάζι) και εδώ μια ενδιαφέρουσα τη σύνδεση με τον χώρο της εκπαίδευσης και το ζήτημα της παθητικής μάθησης και  συσσώρευσης γνώσης (στα αγγλικά): Dr. Harrison Kleiner - USU 1010.    

Εδώ ο καθηγητής Στέλιος Ράμφος ερμηνεύει το Μύθο του Σπηλαίου σε διάλεξη που έλαβε χώρα το 1998 στο Ίδρυμα Γουλανδρή Χορν: ΡΑΜΦΟΣ και εδώ ανάλυση της Χάνα Άρεντ από το βιβλίο της «Υπόσχεση Πολιτικής»: ΑΡΕΝΤ

Εδώ ακούμε τον μύθο από τον Όρσον Γουέλς: 1973-01-05: Orson's UFO Allegory of the Cave και εδώ είναι ενταγμένος σε μια κινηματογραφική αφήγηση: “Il Conformista” (1970) του Bernardo Bertolucci. Πάλι σε σχέση με ταινία, βλέπουμε τις αναλογίες του μύθου με την ταινία “Matrix”.  

Σχετικά με τη χρήση των μύθων από τον Πλάτωνα διαβάζουμε από τον Βασίλη Κάλφα: Ο Πλάτων φοβάται και αγαπά τους μύθους*

Ένας άλλος μύθος στο οποίο σταθήκαμε ήταν ο Μύθος του Ηρός στον επίλογο της «Πολιτειας»: ΗΡ1. Πιο αναλυτικά: ΗΡ2. Ο μύθος αυτός μας συνδέει ωραιότατα με τον δεύτερο άξονα συζήτησής, που αφορούσε τις αναλογίες Χριστιανισμού με την Πλατωνική σκέψη. Εδώ κάτι που ετοίμασε η Χαρούλα μας: ΔΕΚΑ ΔΑΝΕΙΑ-ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ (ΜΕ) ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ. Στην άλλη όχθη διαβάζουμε: «Ο Διαχωρισμός Θεού και Ηθικής στον Πλάτωνα» και «Ο Πλατωνισμός απέναντι στον Χριστιανισμό και ο φιλοσοφικός βίος του Σωκράτη κατά του αμοραλιστικού σχετικισμού».

Ο τρίτος άξονας για την συζήτηση μας ήταν η Δίκη του Σωκράτη. Με τη βοήθεια της Αναστασίας μας σταθήκαμε τόσο στη νομοθετική οπτική της υπόθεσης όσο και στην χρονική συγκύρια και την φιλο-ολιγαρχική στάση του Σωκράτη. Εδώ διαβάζουμε για το γενικό πλαίσιο: Η δίκη του Σωκράτη
 
Εδώ ο Στάντης Αποστολίδης απαντάει στο ερώτημα: Γιατί να διαβάσω την «Απολογία του Σωκράτη»; Την αναλυτική παρουσίαση του την βρίσκουμε εδώ: Στάντης Ρ. Αποστολίδης  

Εδώ διαβάζουμε τα άρθρα «Οι πολιτικές ιδέες του Σωκράτη» και ΣΩΚΡΑΤΗΣ: «Τα βαθύτερα αίτια της καταδίκης του» και εδώ την επιχειρηματολογία του Αντώνη Σ. Παπαδημητρίου, δικηγόρου και πρόεδρου του Ιδρύματος Ωνάση:  ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ, με αφορμή την «επανάληψη» της Δίκης που διοργανώθηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Εδώ το βίντεο της εκδήλωσης: ΔΙΚΗ-ΣΤΕΓΗ. Κάτι αντίστοιχο σε μια πολύ πιο σύντομη εκδοχή από τον Δικηγορικό Σύλλογο Ηρακλείου το 2013 βρίσκουμε εδώ: ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, ενώ το 2015 ο Ψαραντώνης με συνοπτικές διαδικασίες αθωώνει τον Σωκράτη:  ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Συμπληρωματικά, με την πάντα γοητευτική η αφήγηση του ο Θεοδόσης Τάσιος μας εξηγεί τι θα γινόταν: αν ξαναρχόταν ο Σωκράτης.
 
Μιλήσαμε επίσης και για το Συμπόσιο, οραματιζόμενοι ανάκλιντρα, το κρασί να ρέει και εμείς να κουβεντιάζουμε με τις ώρες. Για μια εισαγωγή: Πρόσωπα στο Συμπόσιο του Πλάτωνα  και: Το Συμπόσιο του Πλάτωνα και ο στρατός από εραστές. Σταθήκαμε επίσης και στις: 7 οπτικές του έρωτα μέσα από το Πλατωνικό Συμπόσιο.  

Γενικά για τα συμπόσια (Ιστορίες, τραγούδια, δημιουργία φιλικών σχέσεων υπό την επήρεια του κρασιού) υλικό βρίσκουμε εδώ ΣΥΜΠΟΣΙΑ, και περί της Διατροφής Των Αρχαίων Ελλήνων εδώ: ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Να θυμηθούμε και τον φιλόλογο Ιωάννη Συκουτρή και για την μετάφραση που οδήγησε στην αυτοκτονία του:  Έρωτος τρόπος

Για το: τι μας μαθαίνουν σήμερα ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης;, συζητάν ο Γιάννης Πανταζόπουλος με τον Βασίλη Κάλφα. Και ένα πιο extreme ερώτημα: «Ο Πλάτωνας... θα τουίταρε;» ,

Κλείνουμε μετά μουσικής, με την λίστα μας στο Spotify: Πλάτωνας – Μπλε αλώνι

Υπενθυμίζω πως ετοιμάζουμε λίστα μουσικής διάβασμα. Περιμένω μηνύματα/ e-mail για να εμπλουτιστεί! 

Επόμενη συνάντηση: Σάββατο 6/5 με Στάινμπεκ.